Świętych obcowanie. 25 października 2015

W naszych pacierzach a także odmawiając Różaniec wielokrotnie wyznajemy, że „…wierzymy w świętych obcowanie”. Czy słowa te wypowiadamy świadomie? Czy mamy jasne rozeznanie, o co chodzi w tej prawdzie zawartej w Składzie Apostolskim?

Wypada na początek zauważyć, że w języku polskim bardzo trudno oddać sens łacińskiego sformułowania communio sanctorum. Współcześnie częściej spotyka się tłumaczenie (także nie do końca jednoznaczne): wspólnota świętych; wcześniej w powszechnym użyciu było – i do polskiego tekstu Składu Apostolskiego zostało włączone – pewno bardziej znane „świętych obcowanie”. Definiuje się je jako duchowe zjednoczenie Kościoła w niebie, na ziemi i w czyśćcu. Można też spotkać stwierdzenie, że chodzi o wzajemną łączność i wymianę darów między wiernymi, należącymi do tych trzech kręgów osób. W każdym razie chodzi o zjawisko duchowe, przekraczające granice doczesności.

Innymi słowami mówiąc chodzi nam o zrozumienie samej istoty funkcjonowania Kościoła. Wbrew temu, co sądzą ludzie zakorzenieni w doczesności, Kościół nie jest firmą, urzędem, korporacją ani instytucją. Jest duchową wspólnotą, wspólnotą wiary, wspólnotą sakramentów, wspólnotą łaski. Te dary przekraczają granice skończoności i doczesności; są oznaką nadprzyrodzonego charakteru Kościoła. Zatem jako chrześcijanie nie mówimy o wspólnocie, w której więzi zanikają w chwili złożenia do grobu, ale o rzeczywistości, trwającej w wymiarze wiecznym. Od ostatniego soboru przyjęło się określenie: Mistyczne Ciało Chrystusa. Głową tego Ciała (czyli Głową Kościoła) jest sam Chrystus. On nam daje (jako całej wspólnocie, nie każdemu z osobna – nie zbawił każdego z nas „prywatnie”!) pełnię nadprzyrodzonych darów, a ich dystrybucja dokonuje się na zasadach duchowej więzi i wzajemnej pomocy, przekraczającej granice śmierci.

W tym kontekście zrozumiała staje się możliwość świadczenia duchowej pomocy tym naszym braciom, których dusze doznają pokuty w czyśćcu. Sam fakt istnienia takiego stanu dusz jest znany z Objawienia, a dogmat o jego istnieniu ogłosił Sobór Trydencki. Wzajemne udzielanie się dóbr duchowych dokonuje się przez modlitwę, uczynki pokutne, sakramenty (szczególnie przez Eucharystię) oraz przez odpusty.

Powrót do listy katechez