.

Litania loretańska.4 maja 2014

Trwa miesiąc maj, dla katolików szczególny miesiąc czci Matki Bożej. Tradycyjnie nabożeństwa majowe nierozerwalnie związane są ze śpiewem litanii do Matki Bożej. Dowiedzmy się nieco na temat tej modlitwy.

Forma modlitwy zwana litanijną (od gr. lite – prośba, modlitwa) charakteryzuje się tym, że na wezwanie osoby prowadzącej lud odpowiada zawsze jednakowo. Praktyka taka znana jest od wieków i stosowana w różnych kultach i religiach. Jednym z przykładów ze starożytności judaistycznej niech będzie Psalm 136 (135) z powtarzającymi się w każdej zwrotce słowami „bo Jego łaska na wieki”.

Duchowość chrześcijańska zna wiele litanii, spośród których siedem zyskało specjalną aprobatę władz kościelnych; są one szczególnie często używane. Jest wśród nich litania do Matki Bożej, która od dawna była propagowana w sanktuarium w Loreto i stąd nazwana loretańską.

Loreto jest małym miasteczkiem we Włoszech (na wybrzeżu adriatyckim), z maryjnym sanktuarium, gdzie od XIII wieku obiektem czci jest Święty Domek. Wedle podania ma to być budynek, w którym miało miejsce Zwiastowanie, a który w okresie krucjat został przeniesiony do Europy.

Litania ku czci Maryi miała różne formy i wersje, niektóre znane już od XII wieku. Obecny tekst ma swoje źródło w formie znanej w Loreto od XVI wieku. Kolejne wezwania tej litanii sławią szczególne cechy Maryi lub podkreślają jej udział w dokonanym przez jej Syna dziele zbawienia. Znaczenia niektórych są powszechnie znane i oczywiste; są również takie, których zrozumienie wymaga znajomości teologii (np. Królowo bez zmazy pierworodnej poczęta) lub kultury (przykładowo Domie złoty).

Liczba wezwań występujących w litanii nigdy nie była stała i stwarzało to wielorakie kłopoty, stąd zarządzenie papieża Klemensa VIII z 1601 roku, mówiące o konieczności zatwierdzania przez Stolicę Apostolską kolejnych dodatków. W naszych czasach dołączono za aprobatą władzy duchowej wezwania: Królowo pokoju (w roku 1917), Królowo wniebowzięta (1950) i Matko Kościoła (po Soborze Watykańskim II).

W roku 1995 jako owoc Międzynarodowego Roku Rodziny i w nawiązaniu do 700-lecia Domku Nazaretańskiego w Loreto Jan Paweł II dodał do litanii inwokację Królowo Rodziny, nakazując umieścić ją przed wersem Królowo pokoju.