.

Formy życia konsekrowanego. 1 lutego 2015

W każdej religii wśród ogółu „przeciętnych” wiernych funkcjonują osoby, które w sposób szczególnie zaangażowany chcą przeżywać swoją wiarę. Najczęściej ogólnie nazywa się takich ludzi mnichami – określenie to jest wyjątkowo ogólnikowe i nieprecyzyjne.

W rodzącym się chrześcijaństwie pierwszymi, którzy zechcieli w sposób radykalny i bezkompromisowy praktykować życie duchowe, byli cenobici i anachoreci – mieszkańcy pustyni. Oddalali się od świata, by w odosobnieniu (często w małych wspólnotach) rozważać Słowo Boże i doskonalić się wewnętrznie.

Podwaliny dla życia zakonnego na chrześcijańskim Zachodzie stworzył św. Benedykt. Spisana przez niego reguła (z hasłem ora et labora – módl się i pracuj) stała się podstawowym aktem normatywnym życia zakonników, do dziś zresztą funkcjonującym. Późniejszymi odmianami życia zakonnego były inicjatywy podjęte przez tzw. zakony żebracze w średniowieczu, a w czasach nowożytnych przez zgromadzenia, oddające się dziełom apostolatu czy posłudze ubogim. Wspólne pozostały jednak fundamenty życia zakonnego: śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa oraz zasada życia we wspólnocie. Obecnie liczba instytutów zakonnych funkcjonujących w Kościele wynosi kilka tysięcy (przy czym zdecydowanie więcej jest zakonów i zgromadzeń żeńskich).

Poza instytutami zakonnymi mamy też instytuty świeckie życia konsekrowanego. Ich ideą jest, by „wierni żyjący w świecie dążyli do doskonałej miłości i starali się przyczynić do uświęcenia świata, zwłaszcza od wewnątrz”. Do instytucji tych mogą należeć zarówno świeccy, jak i duchowni. Członkowie mogą prowadzić życie wspólnotowe, albo funkcjonować samotnie, albo każdy w swojej rodzinie – zależnie od zasad danego instytutu.

Obok form wspólnotowych, możliwe są w Kościele także indywidualne formy życia konsekrowanego. Należą do nich: stan dziewic konsekrowanych, stan wdów konsekrowanych oraz życie pustelnicze. W kompetencjach biskupa diecezjalnego jest przyjmowanie (po odpowiednim przygotowaniu i rozeznaniu) ślubów lub innej formy przyrzeczenia przez takie osoby oraz czuwanie nad realizacją ich powołania.

Zatwierdzanie ewentualnych nowych form życia konsekrowanego zarezerwowane jest wyłącznie Stolicy Apostolskiej.