Biblijne ABC (2) - Ewangelia według św. Mateusza.30 marca 2014

W kanonie ksiąg Nowego Testamentu jako pierwsza umieszczona została Ewangelia według Świętego Mateusza. Jeden z Dwunastu, bezpośredni świadek życia i nauczania Jezusa daje w tej księdze świadectwo o życiu i nauczaniu Zbawiciela. Ważne jest, by tekstu tego nie traktować jako sprawozdania czy kroniki. Zamiarem autora nie było stworzenie dzieła historycznego, ale danie świadectwa, głoszenie Dobrej Nowiny o Tym, w którego wierzy jako Zbawiciela.

Święty Mateusz był narodowości żydowskiej i swoje dzieło tworzył z myślą o swoich rodakach – chrześcijanach nawróconych z religii mojżeszowej. Argumentował w nim, że to właśnie Jezus jest oczekiwanym Mesjaszem i że do Niego odnoszą się zapowiedzi proroków Starego Testamentu. Stąd częste w tej księdze odniesienia do ksiąg prorockich, często argumentowane: „stało się, aby się wypełniły słowa…”. Analiza języka i stylu wskazuje, że autor był silnie osadzony w kulturze hebrajskiej.

W oryginale Mateusz pisał najprawdopodobniej w języku aramejskim (język z grupy semickiej, powszechnie używany w mowie codziennej w czasach apostolskich w Palestynie). Wśród uczonych nie ma zgodności co do tego faktu, ale obfitość odwołań do semityzmu jest bezsporna. Do naszych czasów zachował się jedynie tekst grecki i powinniśmy mieć świadomość, że w praktyce korzystamy z podwójnego przekładu (z aramejskiego na grecki i z greckiego na polski).

Kompozycja dzieła ujmuje nauczanie Jezusa w pięć wielkich mów (powszechnie interpretowane jako nawiązanie do Pięcioksięgu ze Starego Testamentu). Pierwsza z nich, to tak zwane Kazanie na Górze (rozdziały 5, 6 i 7). Przedstawia Zbawiciela jako prawodawcę, nowego Mojżesza, który nadaje wybranemu ludowi nowe Prawo. Jest ono wypełnieniem i wyniesieniem na inny poziom wymagań starego Prawa, zawartego w Dekalogu. Od uczniów Jezusa nie wymaga się posłuszeństwa przepisom, ale wzywa do nawrócenia, przemiany postępowania, życia na innym poziomie.

Zbiory przemówień Jezusa przedzielone są opisami znaków, przez Niego dokonywanych. W opisach cudów nie chodzi o szukanie sensacji i widowiskowości, ale o potwierdzenie boskiej mocy Zbawiciela. Jego nauczanie dlatego jest wiarygodne i dlatego należy je przyjąć, że potwierdzają je znaki działania mocy. Za autorytetem Mistrza stoją konkretne dzieła przez Niego dokonane.