.

Biblijne ABC (13). List do Galatów. 7 września 2014

Trzy pierwsze (według kolejności w kanonie Nowego Testamentu) listy Świętego Pawła adresowane były do konkretnych gmin chrześcijańskich, funkcjonujących w Rzymie i w Koryncie. W przypadku kolejnego listu sytuacja jest nieco odmienna: adresatami są Galaci, a więc mieszkańcy rzymskiej prowincji Galacji, znajdującej się w centralnej części Azji Mniejszej (teren dzisiejszej Turcji). Święty Paweł nawiedził te ziemie około 49 roku, w czasie swoich podróży misyjnych i założył tam lokalne kościoły. Z nazwy wymienia się miasta: Antiochia Pizydyjska, Ikonium, Listra i Derbe. Według większości biblistów list był pisany krótko po tzw. soborze jerozolimskim, a więc w roku 53, choć w literaturze mówi się zarówno o roku 49, jak i 57.

Działalność ewangelizacyjna Pawła przyniosła na ziemiach Galacji błogosławione owoce; co więcej, nawiązał on z mieszkańcami żywy, wręcz serdeczny kontakt. Niestety, po jego odejściu przybyli z zewnątrz obcy misjonarze, wywołujący wśród Galatów doktrynalny i duchowy zamęt. Nie mogąc przybyć i zadziałać osobiście, Paweł w krótkim ale bardzo stanowczym liście reaguje na powstałe zagrożenie.

Sporna kwestia jest tej samej natury, co problem znany nam już z listu do Rzymian. Nauczyciele wywodzący się z kręgu chrześcijan pochodzenia żydowskiego i przywiązani do przestrzegania Starego Prawa mówili o konieczności dokonywania obrzezania i zachowywania przykazań. Paweł, podobnie jak we wzmiankowanym wcześniejszym liście, naucza o jedynym źródle usprawiedliwienia, jakim jest dla chrześcijan wiara w Chrystusa zmartwychwstałego i w owoce Jego dzieła zbawczego.

Ranga zaistniałego sporu nie była błaha i mało znacząca. Chodziło o samą istotę tożsamości rodzącego się chrześcijaństwa. Bez wątpienia skutkiem przyjęcia błędnych nauk byłoby sprowadzenie kształtującego się Kościoła do pozycji jednego z wielu odłamów judaizmu i ograniczenie jego zasięgu wyłącznie do środowiska Żydów. Apostoł Narodów zdawał sobie sprawę z takiego zagrożenia; stąd jego stanowcza i zdecydowana reakcja. Nauczanie oponentów jest w jego oczach do tego stopnia groźne, że nazywa je głoszeniem „innej Ewangelii”.

List, oprócz swojej treści doktrynalnej, jest także swoistym autoportretem Apostoła Narodów. Treść pozwala nam poznać nie tylko cechy charakteru Pawła, ale także jego przeżycia religijne, ideały, przekonania, które nieodłącznie ukazują myśl teologiczną autora. Poza tym list przyczynia się do poznania biografii autora oraz historii początków chrześcijaństwa.