Kalendarz liturgiczny.15 czerwca 2014

Jak już w tym cyklu wspomnieliśmy, wszystkie elementy liturgii są ściśle określone normami ustanowionymi przez Kościół. Nie inaczej jest z kalendarzem liturgicznym. Jego kształtowanie ma długą i zawiłą historię, choć podstawowe elementy od początku sprawowania służby Bożej są niezmienne. Ostatnia reforma, która wynikła z postanowień Soboru Watykańskiego II znacznie kalendarz uprościła i uczyniła go przejrzystym.

Jądrem kalendarza liturgicznego są dwie uroczystości, w których celebrujemy najważniejsze wydarzenia z historii Zbawienia, a zarazem wyznajemy najistotniejsze prawdy naszej wiary. Są to: Boże Narodzenie i powiązany z nim obchód Tajemnicy Wcielenia i Wielkanoc, czyli Zmartwychwstanie Pańskie, wraz z całym cyklem obchodów Tajemnicy Odkupienia. Boże Narodzenie ma co roku stałą datę, 25 grudnia. Poprzedza tę uroczystość czas stosownego przygotowania, czyli Adwent. Ponieważ w Adwencie muszą przypadać 4 niedziele, stąd data jego rozpoczęcia jest zmienna. Obchód Wcielenia Syna Bożego celebrujemy do niedzieli Chrztu Pańskiego - zwykle jest to druga niedziela stycznia.

Z kolei data Wielkanocy jest zmienna – przypomnijmy, że jest to pierwsza niedziela po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Analogicznie jak wyżej mamy przed tą uroczystością czas duchowego przygotowania (Wielki Post, obejmujący 6 niedziel), a po niej czas uroczystego świętowania – 7 tygodni, aż do Pięćdziesiątnicy, czyli Zesłania Ducha Świętego.

Pozostałe tygodnie roku liturgicznego (czyli 33 lub 34 niedziele), to Okres Zwykły – inaczej czas w ciągu roku, którego pierwsza część trwa od stycznia do Środy Popielcowej, a część druga od niedzieli Trójcy Świętej do Chrystusa Króla. W ciągu całego roku celebrowane są liczne obchody ku czci Pana Jezusa, Najświętszej Maryi Panny i świętych. Mogą one mieć przypisaną rangę uroczystości, świąt lub wspomnień (obowiązkowych lub dowolnych). Te elementy kalendarza mogą być odmienne w poszczególnych krajach – wynika to z lokalnych zwyczajów i tradycji.

Wcale nierzadko zdarza się, że dwa obchody liturgiczne zbiegają się w tym samym dniu. O tym, który z nich jest obchodzony, decyduje pozycja w hierarchii (załącznikiem do kalendarza liturgicznego jest tzw. tabela pierwszeństwa dni liturgicznych). Obchody o randze uroczystości są w takim wypadku przenoszone na najbliższy wolny dzień, obchody mniejszego znaczenia są w danym roku pomijane. .