.

Diecezja18 maja 2014

Przy różnych okazjach spotykamy się z pojęciami: diecezja, archidiecezja, metropolia. Warto kilka chwil uwagi tym określeniom poświęcić.

Podstawową jednostką administracyjną w Kościele Katolickim jest diecezja. Z definicji jest to część Kościoła powierzona pieczy biskupa. Siłą rzeczy charakteryzuje się ona pewnym terytorium, które jest zamieszkiwane przez stałych mieszkańców. Właśnie ci wierni powierzeni są pieczy następcy Apostoła.

Instytucja diecezji ma swoje zakorzenienie w najstarszej chrześcijańskiej tradycji. Apostołowie po Zesłaniu Ducha Świętego rozeszli się w różne strony, by głosić Dobrą Nowinę. Tam, gdzie dotarli, tworzyli wspólnoty ludzi wierzących, czyli gminy chrześcijańskie. Początkowo miały one charakter personalny. Począwszy od IV wieku (po ustaniu prześladowań) stopniowo tworzy się administracyjny ustrój Kościoła i jednostki terytorialne podległe biskupom stają się jego podstawą. Sama nazwa pochodzi od łac. diocese. Rzymianie określali tym mianem początkowo zarządcę, włodarza, a później ziemie, które stanowiły własność miasta (civitas). Najczęściej było tak, że biskup mieszkał w mieście, a podlegli jego pieczy wierni na terenie administracyjnie do miasta należącym – stąd pojęcie diecezji szybko utożsamiło się z terytorium zależnym od biskupa.

Biskup w diecezji sprawuje suwerenną władzę rządzenia i administracyjną, ale przede wszystkim jest jej pasterzem. Jest mianowany przez papieża i papieżowi podlega. Co 5 lat ma obowiązek osobiście zdać mu sprawę ze swojej posługi w ramach wizyty, zwanej ad limina Apostolorum (u progów apostolskich).

Kilka diecezji może tworzyć metropolię, czyli prowincję kościelną. Biskup stojący na czele takiej jednostki nazywany jest metropolitą i ma automatycznie godność arcybiskupa. Logiczne jest, że diecezja, na czele której taki biskup stoi, zwie się archidiecezją. W Polsce jest 15 metropolii, od 2 do 4 diecezji w każdej.

Biskup diecezjalny często nie jest w stanie samodzielnie podołać rozlicznym obowiązkom duszpasterskim i administracyjnym w powierzonej mu diecezji. W takich wypadkach ustanawia się jednego lub kilku biskupów pomocniczych. Wspierają oni biskupa diecezjalnego w posługiwaniu pasterskim, z reguły mają też przydzielone obowiązki administracyjne. Prawo nakazuje, by pełnili w diecezji urząd wikariuszy generalnych.

Archidiecezja szczecińsko-kamieńska liczy ponad milion wiernych, podzielona jest na 270 parafii, zgrupowanych w 36 dekanatach. Rządcą jej jest Ksiądz Arcybiskup Metropolita Andrzej Dzięga.